**Meer vintage knits in the wild! Hilde bezocht de de handwerktentoonstelling van het Onderwijsmuseum in Dordrecht en, *tromgeroffel*, we nodigen jullie daar op 3 februari uit voor een vintage knit meet up! **
Hoera! Meer textieltentoonstellingen! Van 24 juni tot 20 mei 2018 is er in het Nationaal Onderwijsmuseum in Dordrecht de tentoonstelling ‘Van het Naadje en de Kous‘ te zien, over de geschiedenis van handwerken, naaitechnieken en mode op school. Met heel veel mooie foto’s en beeldmateriaal, en voorbeelden natuurlijk, met regelmatig workshops over allerlei technieken! Hilde was er eerder dit jaar, met een voorproefje aan foto’s.
Dat meisje in de streepjestrui rechts! ?
De opzet van de tentoonstelling is super: de meeste projecten mag je gewoon aanraken (zoals een stel dames ook veelvuldig deed toen ik de rondleiding kreeg, met luid commentaar). In het midden staat een catwalk waaraan je kunt zitten om eventueel uitleg te krijgen van vrijwilligers, of overheen te schrijden in je eigen creaties! Een deel van de collectie bestaat uit voorwerpen van beroepsonderwijs, waaronder die van De Eerste Industrieschool voor Meisjes ‘De Schans’. Daar zitten echt pareltjes tussen! De Breistaat zal nog een paar keer gaan inzoomen op elementen uit de tentoonstelling, maar nog het meest enthousiast zijn we over de vintage knitting meet up die daar zal gaan plaatsvinden op 3 februari! We komen snel met meer informatie, maar reserveer de datum vast in je agenda! ?
Handwerken was van 1878 tot 1974 voor meisjes een verplicht vak op school. Daarna hadden veel scholen nog een tijd lang een speciaal opgeleide docente in dienst, tot het vak in de jaren ’80 van het curriculum verdween. Veel werkjes en herinneringen van Nederlandse vrouwen van 40-plus (en wat jongere) zijn verwerkt in de tentoonstelling. Die herinneringen verschillen nogal, van het begin van een levenslange passie tot juist een hartgrondige haat – maar ook wel ‘achteraf best handig om te kunnen’. Daarbij kun je soms behoorlijk griezelen om het onderwijs van toen: de anti-linkshandigheid bijvoorbeeld.
Vooral bij het oudere werk is te zien hoe hoog de eisen voor jonge meisjes waren: zesjarigen die zelf moesten berekenen hoeveel steken ze moesten meerderen om tot 56 te komen terwijl ze in de gewone les nog maar tot 20 hoefden te tellen. Geen wonder dat mensen er een hekel aan kregen. Aan de andere kant: leet skillz! Het is echt zwaar indrukwekkend om te zien hoe goed sommigen van hen op hun twaalfde waren in fijn handwerk.
Mijn moeder die op een nonnenschool zat, vertelde me van de chagrijnige zuster die op haar breiwerkje zei: “Ge zult ’t wel nooit leren!”. Pedagogiek van de hoogste plank! Na zoveel aanmoediging stak mijn moeder er ook geen moeite meer in. Ze begon pas te breien – voor haar plezier – in de jaren ’80, toen er net als nu een grote opleving was van zelfmaakmode, geleerd van een handige vriendin wiens ouders een wolwinkel hadden.
De manier waarop handwerken vooral als ‘nuttig’ werden gezien, in combinatie met de plicht om iets te doen, want ‘ledigheid is des duivels oorkussen’ – het contrast met de mindful reputatie van DIY nu kan bijna niet groter zijn. Misschien vandaar ook de andere naam tegenwoordig, crafts in plaats van handwerken? Dit geldt trouwens denk ik voor veel voormalig ploeterwerk, zoals alles rond eten klaarmaken en tuinieren. Zowel toegenomen technologie om het makkelijker te maken, als de vrijheid om zelf je tijd in te delen, maakt het leuker. als er tenminste geen torenhoge verwachtingen en peer pressure of statusverhogend gedrag aan vast zitten.
Hebben jullie nog handwerken op school gehad? Was dat leuk of juist vreselijk? En zo nee, waar heb je het dan geleerd of van wie?
